به گزارش پایگاه اطلاعرسانی آثار حضرت آیتالله مصباح يزدي، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) همزمان با سالروز میلاد حضرت زینب کبری سلامالله عليها، در دیدار با جمعی از طلاب مدرسه علمیه رشد با اشاره به این که كارهاي طفلي كه تازه به دنيا آمده در ابتدا بر اساس غریزه است، اظهار داشت: تدريجاً با رشد معرفت، شعور و آگاهی انسان، اين انگیزه در او پیدا میشود كه آنچه را ندارد، به دست آورد.
آیتالله مصباح یزدی با استناد به آیهای از قرآن کریم، اظهار داشت: انسان باید تلاش کند تا آنچه موجب سعادتش ميشود، را به دست آورد. به عبارت بهتر خداوند، عالم هستي را با انبوهي ازابهامات مقدر کرده، تا انسان، با تلاش و كوشش خودش آگاهی پیدا کند و با اختیار خودش، راه درست را برگزیند و رشد کند.
وی با بیان این که شاید بسیاری از مردم به صورت آگاهانه به دنبال حرکت تکاملی نیستند و رفتارهاي خود را بر اساس غریزه انجام ميدهند، گفت: زمانی کارهای یک فرد، انسانی است که بر مبناي آگاهی و معرفت انجام شود؛ یعنی هدف و مقصد را بشناسد و به دنبال یافتن مسیري صحيح برای رسیدن به این مقصد باشد و موانع موجود بر سر راه را نیز برطرف کند. بر این اساس مادامی که کارها به تبعيت از غریزه و توأم با ابهام باشد، انسانی نخواهد بود.
آیتالله مصباح یزدی با اشاره به این که همه ما پذیرفتهایم که تقرب به خدا، همان کمال حقیقی است که به دنبال آن هستیم، افزود: راه رسیدن به کمال نیز همان است که انبیاء گفتهاند و در قرآن نیز بیان شده و توسط ائمه عليهمالسلام برای ما تبيين گرديده است؛ راه تکامل، عمل به دستورات پیامبران و ائمه صلواتالله عليهم اجمعين است و باید سعی کنیم هم خودمان اين دستورات را انجام دهیم و هم دیگران را به آن دعوت کنیم، تا رضایت الهی را به دست آوریم؛ و البته رضای الهی نشانه نزدیک شدن انسان به هدف است.
استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به مختار بودن انسانها به عنوان يك سنت الهي، گفت: اگر فقط یک مسیر پيش روي بشر وجود داشت و انسان مجبور به قدم نهادن در همان مسیر بود، کار انسان ارزشي پیدا نمیکرد؛ ارزش، آن است که با وجود راههاي متعدد، و ابهامات و در هم تنیدگیهای مادی و معنوی که خداوند در برابر انسان مقدر کرده، راه صحیح را انتخاب کنیم.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بيان این که وظيفه ما به عنوان طلبه اين است كه دین را بياموزيم و به دیگران نیز برسانیم، خاطرنشان کرد: با وجود ضرورتهاي فراواني كه امروزه با آنها مواجه هستيم، بايد ببينيم اولویت چیست و باید به کدام رشتهها بيشتر پرداخته شود. آنچه ما بعد از 50 سال تفکر، تجربه و مشورت با بزرگان به آن رسیدهایم این است که با وجود تمامي تلاشهای بسیار ارزشمندی که در حوزههای علمیه در رشتههاي مختلف علوم دینی انجام شده و قدمهای بزرگی در اين زمينهها برداشته شده، اما هنوز بخشهایی از دین در سایه باقي مانده و شناختن و شناساندن آنها به تلاش بیشتری نیاز دارد.
وی با اشاره به این که محور اصلي درسهاي جاري حوزه، فقه و اصول است، اظهار داشت: تلاشهاي طاقتفرساي علما و بزرگان براي اينكه پس از بررسی منابع و استنباط صحیح، احکام را به مکلفین برسانند، بسیار قابل تقدیر است؛ اما به نظر میرسد این تلاشها كافي نیست. امروز سؤالات فراونی در ميان مردم مطرح میشود كه نیاز به پاسخگوئی دارد؛ سؤالاتی که بسياري از آنها دین را مورد مورد حمله قرار داده، و از طریق رسانههای مختلف به صورت شبانهروزی به بدنه جامعه تزریق میشود.
آیتالله مصباح یزدی افزود: بر اساس تجربه 50 ساله و استفاده از محضر بزرگان دين، به این نتيجه رسیدیم که پرداختن به بخشهایی از معارف اسلامی اولویت دارد؛ بخشهايي كه پس از بررسی و مطالعه، بر اساس تقسیمبندي رايج در مجامع دانشگاهی در دوازده رشته از علوم انساني دستهبندي شده است.
وي در ادامه گفت: هر چند پرداختن به اين رشتهها مانند سایر بخشهاي معارف اسلامي واجب کفایی است، اما در اين دوران به دليل كافي نبودن افرادي كه به این بخشها بپردازند، آموختن و آموزش آنها واجب عینی است.
عضو جامعه مدرسين حوزه علمه قم با اشاره به نقش و نظر بزرگاني همچون شهید بهشتی در اين زمينه، اظهار داشت: این نحوه از آموزش معارف اسلامي كه پيش از انقلاب آغاز شد، به توصيه و تأكيد حضرت امام(ره) پس از پيروزي انقلاب توسعه یافت و حتی ایشان فرمودند: تا زماني كه زندهام، خودم بودجه آن را تأمین میکنم. به این ترتیب شيوه جديدي از آموزش در حوزه علميه قم به وجود آمد.
وي با اشاره به این که از شروع این کار حدود 45 سال میگذرد، افزود: در اين مسير همواره مشکلاتی وجود داشته که بحمدالله با تدابیری از آنها عبور شده است.
آیتالله مصباح یزدی با بيان این که پرداختن به چنین اموری، میتواند خدمت بزرگی به اسلام باشد، خاطر نشان کرد: البته برای انجام چنين خدمتي ابتدا باید خودسازی کرد و پس از خودسازی و تهذیب میتوانیم خدمت بکنیم؛ چون تمامي مفاسد عظیمی که در طول تاریخ اتفاق افتاده، ریشه در فساد اخلاقی افرداد داشته است؛ حتی سیدالشهدا عليهالسلام نیز به خاطر هوی و هوس، و حب مقام عدهای از مسلمانان به شهادت رسید.
استاد اخلاق حوزه علميه قم با اشاره به این که بسیاری از مشکلات بعد از انقلاب نیز ریشه در فسادهای اخلاقی داشته است، گفت: هر گاه کسانی سرکار آمدند که به دنبال ثروت، شهرت و پست و مقام بودند، مشکلات کشور بیشتر شد؛ از همين رو علاج مشكلات و گام اول برای خدمت، مبارزه با هوای نفس، خودسازی و پرداختن به مسائل اخلاقی است.
آيتالله مصباح يزدي با تأكيد بر اين که به ثمر رسيدن فعاليت در اين رشتهها نیاز به زمان دارد، اظهار داشت: متأسفانه هنوز اهمیت چنین کاری برای بسياري روشن نیست و به همين دليل تبیین اهمیت آن برای دیگران نيز یک وظیفه است.
استاد حوزه علميه قم با اشاره به وجود برخي مشكلات در زمان بهرهبرداري عملي از نتيجه تحقيقاتي كه در اين رشتهها انجام شده، گفت: يكي از اين مشكلات فقدان هماهنگي بين برنامهها و اقدامات گوناگوني است كه در عرصه اجتماع انجام ميشود؛ البته نبايد از بهرهبرداري از همین کارهای پراکنده غفلت كرد و بايد از آنها نيز استفاده کرد.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطر نشان کرد: حتی اگر برنامه کاملاً حساب شده، مدون و مضبوطي نیز وجود داشته باشد، باز هم نبايد انتظار داشت که کارها به راحتي انجام شود. زيرا برای انجام هرکاری، شرایط متعددی لازم است و در طول مسیر نيز ممكن است برای هر قدم موانع متعددی به وجود بيايد. به عنوان مثال رفع نیازهای طبیعی و لزوم تأمین نیازهای مادی ممكن است انسان را از ادامه اين مسير باز بدارد و فرد به کار دیگری مشغول شود كه نيازهايش را تأمين كند.
وی با اشاره به این که بسیاری از افراد به دنبال پيمودن این مسیر نیستند و شايد اصلاٌ آن را قبول نداشته باشند، ادامه داد: اين کار، بسیار دشوار است؛ و ما اگر بنا داريم در اين مسير قدم بگذاريم، ابتدا باید توجه داشته باشيم كه هيچ كار ارزشمندي در این دنیا بدون سختی و مرارت به ثمر نمیرسد؛ علاوه بر اينكه باید بكوشيم تا واجبات و وظايفي که بر عهده داریم، را بشناسیم و از طريق مشورت با دیگران و مطالعه و بررسی، اولویت هر يك از آنها را دریابیم.
علامه مصباح یزدی با اشاره به روایتی از امام باقر عليهالسلام خاطر نشان کرد: از این که مردم به خاطر انجام وظيفه به ما بد بگویند، نباید ناراحت شویم، و از تعریف و تمجيد آنها هم نبايد خوشحال و سرمست شویم؛ بلکه باید ملاک ما این باشد که نسبت به تکالیفی که خداوند برای ما معین کرده، چگونه عمل کردهایم. بر اين اساس اگر واقعاً باور کردیم که در حال حاضر پرداختن به این رشتهها از معارف اسلامی واجب عینی است، بايد در این مسیر ثابت قدم باشیم؛ زيرا امروز این رشتهها پاسخگوي نیازهاي فكري جامعه اسلامی است و غفلت از آنها منشأ بسیاری از فسادهای فردی و اجتماعی میشود.
وی افزود: ممکن است نپرداختن به این بخش از آموزههای اسلام موجب شود كه نظام اسلامی، که دستاورد خون صدها هزار شهید است، از بین برود و عدهای اسلام و انقلاب را به گونه دیگری تفسیر کنند و کار به جایی برسد که بگویند امام(ره) نیزاشتباه کرد؛ اگر از ابتدا مذاکره میکرد، متحمل این همه هزینه نمیشدیم!
استاد اخلاق حوزه علمیه قم نترسیدن از طعنهها و تهمتها را از شرایط وارد شدن به این مسیر دانست، و اظهار داشت: یکی از نکاتی که در این جهت بسیار مهم است، توسل به اهل بیت عليهمالسلام، به ويژه حضرت معصومه سلامالله عليها است؛ از ايشان بخواهیم که برای خودشان کار کنیم، نه براي هوی و هوس؛ خود را نوکر آنها بدانیم و به جد و فارغ از هرگونه تعارف و تملق به آنها عرضه بداریم که هرچند ما بیلیاقت هستیم، اما شما به كرمتان ما را بپذیرید.
آیتالله مصباح یزدی در پايان گفت: امروز رهبری که بیشترین تأثیرات را در عالم میگذارد، خود را مقید به توسل به اهل بیت عليهمالسلام و تضرع به درگاه امام عصر عجلالله تعالي فرجه در مسجد جمکران میداند. ما نيز باور کنیم كه اگر آنها گوشه چشمی به ما داشته باشند، مشکلاتمان حل میشود؛ مشروط به اينكه ما صادق باشیم و واقعاً از اهل بيت عليهم صلواتالله گدایی کنیم. اگر گدایی ما از اهل بیت عليهمالسلام واقعی باشد، محال است که آنها به ما پاسخ ندهند.
گفتنی است دیدار صمیمی طلاب مدرسه علمیه رشد با علامه مصباح یزدی، دوم بهمن ماه سالجاری در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد.