به گزارش چی 24 به نقل از معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران:
بسمه تعالی
در مورخ 97/2/5نشست پژوهشی با (موضوع نقش مردم در حکومت اسلامی) با حضور استاد حجت الاسلام والمسلمین آقای رستمی در مرکز تخصصی الزهراء سلام الله شهرستان قروه برگزار گردید .
استاد در این جلسه فرمودند:
اولا سوال اصلی این است که مردم در حکومت اسلامی چه نقشی دارند ؟
ثانیا تطبیق این که آیا نقشی که مردم در جمهوری اسلامی دارند با معیارهای اسلامی سازگار است یا نه ؟ثالثا :ما چه تلقی از نقش مردم در حکومت اسلامی داریم .
ما می توانیم چند نوع حکومت را تصور کنیم 1. حکومت دیکتاتوری :مردم هیچ نقشی در آن نداشته باشند ( تو تالیتر )
در این حکومت تکلیفی که مردم در مقابل حکومت دارند ، مطرح و چیزی به نام حق وجود ندارد.و یک حاکم قانون گذار و مجری قانون است. بدون مراجعه به مردم تمام ارکان حکومت را در دست دارد و خواسته های شخصی او هم قانون است در چنین حکومتی مردم نقش ندارند .
ایشان در ادامه فرمودند :
2. حکومت دموکراسی :حکومتی که تمام نقش ها دست مردم است ، دموکراسی که از دو کلمه دمو و کراسوس به معنای حکومت مردم بر مردم می باشند.
دو نوع دموکراسی وجود دارد :
1.دموکراسی مبنایی : مبنا خواسته ی مردم است وظاهرا مبنای این حکومت بستگی به نظر اکثریت دارد. و این قانون می شود حتی اگر درست هم نباشد . مانند اینکه خداوند فرموده شراب حرام است و اکثریت مردم نوشیدن شراب خواسته ی آنان باشد . اینجا رای با مردم است .
1.دموکراسی روشی :عده ای جمع می شوند و یک مسئولی را مشخص وبه او رای می دهند ولی در اصل قانون به این شکل آزادانه رای نمی دهند
حکومت دیگر اسلامی حکومت خدا و تئوکراسی است .یعنی هر آنچه خدا فرموده همان است . و در حکومت خدا مردم هیچ نقشی ندارند .نه بازوی مشورتی نظامند و نه حق نظارت بر نظام دارند .در این حکومت رضایت مردم مهم نیست .
چهارمین نوع حکومت قابل تصور : حکومتی است تحت عنوان جمهوری اسلامی .
این حکومت تلفیقی است و اسلامی بودنش را از حکومت خدا گرفته و جمهوریت خود را از دموکراسی روشی اما مبنا اسلام است .
وقتی اسلام مبنا شد در احکام اسلامی مردم نقشی ندارند وقتی تمام مردم بگویند خواسته ما نوشیدن شراب است ، رای مردم نافذ نیست. زیرا در جایی رای مردم نافذ که منطق پشت آن باشد .
یا در جایی که قرار دادی صورت گیرد که اصول خداباوری را به خطر بیندازد این هم نافذ نیست .
یکی از مهمترین ارکان مهم در بحث این است که : اگر مردم به جمهوری اسلامی رای نمی دادند نظام شکل نمی گرفت ؟
طبیعتا اصل انقلاب رای دادن به جمهوری اسلامی بود وقتی انقلاب شکل گرفت . مردم می خواستند که جمهوری اسلامی شکل بگیرد .
دلیلش این است که رهبر رهبر اسلامی و احکامش اسلامیست .
و قشر متدین و مسلمان هم اسلامی بودند و امام رفراندم گذاشت و شکل نظام را مشخص کرد .
حکومت اسلامی از نظر اجرا جمهوری است و جمهوری بودن به مردم اجازه ورود به حکومت می دهد تا جایی که با اسلام در تعارض نباشد .
در دموکراسی جمهوریت حدی ندارد و با دین تعارض دارد در توتالیتر مردم هیچ حقی ندارند لذا جمهوریت در توتالیتر هیچ معنایی ندارد و مالکیت اصالتا اذان خداست . و تنها کسی که حق دارد به دیگران حکومت کند خود خداست واصالتا دین و نبوت و احکامی خدا فرستاده همان اجرائیات هستند .
دین غیر از سیاست نیست و سیاستی که غیر دینی باشد مورد تایید اسلام نیست و خداوند این حق حکومت را به پیامبر واگذار می کند و پیامبر واسطه بین خدا و مردم است . پیامبر وقتی دنبال تشکیل حکومت بود حکومت را برای اجرای احکام خدا تشکیل می داد و مسجد هم دادگاه و هم قوه مجریه و هم قوه قضائیه برای اجرای احکام الهی برای مردم بود . لذا مردم می توانند دو موضع برای اجرای احکام الهی داشته باشند ،یا احکام الهی را بپذیرند ،ویا رد کنند.
وقتی که یهود هفتاد پیامبر را در بین الطلوعین کشتند یعنی احکام الهی را نپذیرفتند.
مشروعیت:
طبق آیه قرآن که فرموده است: یا أَیُّها الَّذِینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللّهَ وَأَطیعُوا الرَّسُول وَأُولی الأمرِ مِنْکُمْ
مطیع خدا مطیع آیه انما ولیکم الله است. مرتبه بعدی پیامبر و مرتبه بعدی اولی الامر است.
مشروعیت پیامبر را خدا و مشروعیت اولی ا لامر را پیامبر مشخص می کند .حال یا به عینه مثل حضرت امیر یا یا به عینه مشخص نیست مثل عالمان فقیه که از روی عدالت و علم آنها مشخص می شود .و مشروعیت فقها مشروعیت عام است.
حال باید بدانیم منشا مشروعیت چیست
ماکس وبل جامعه شناس سیاسی : مشروعیت را بصورت ذیل می آورد .
1. از طرق قانون
2. سنت مثل قبیله گرایی
3. کاریزما:هر کسی که جذبه دارد رهبر می شود و ایشان گفته اند که رهبری امام خمینی کاریزماتیک بود در حالی که این حرف غلطی است و از دیدگاه غرب می باشد و این ربطی به دین دارد و بی دین هم می تواند مردم را جذب نماید .
مثلا یزید کاریزما بود و مردم او را خواستند ولی اما حسین را نخواستند و این کاریزما بودن مشروعیت نمی آورد . مردم به خاطر دین دور امام جمع شدند.
مشروعیت را باید خدا بدهد و وقتی مشروعیت را خدا به هر کس بدهد مردم نمی توانند دخالتی داشته باشند . تمام مسئولیت مردم این است حاکمی را که خدا مشخص کرده یا می پذیرند یا نمی پذیرند .
مفهوم مقبولیت
علما ی علوم سیاسی مقبولیت را به مشارکت تفسیر می کنند . مشروعیت حاکم در حکومت دینی از خدا و مقبولیت از مردم .
رابطه بین این دو رابطه عموم و خصوص من وجه ی شود مثل امام حسین مشروع بود ولی مقبولیت نداشت .
ولی یزید مقبولیت داشت ولی مشروعیت نداشت.
و زمانی که به در خانه امام علی ریختند بعد از 4 سال و 9 ماه ایشان مشروعیت داشتند و مقبولیت هم پیدا نمودند .
مردم می توانند مقبولیت را بگیرند ولی مشروعیت را نمی توانند از حکومت سلامی بگیرند زیرا اصل در اعتبار یک حکومت مشروعیت است ولی در کارامدی با مقبولیت است .
امام زمان در غیبت است دلیل غیبت ایشان این است که مشروعیت دارد ولی مقبولیت ندارد .
زیرا مشروعیت دست خدا و مقبولیت دست مردم است .
نقش مردم در حکومت اسلامی عینیت بخشی به حکومت است . و هیچ کس غیر خدا نمی تواند مشروعیت را از حاکم بگیرد .
ولی فقه از نظر شخصیت، پیامبر نخواهد شد ولی از نظر شانیت می شود در شان پیامبر باشد .
خداوند در هیچ زمانی حافظ دینش نخواهد بود تا زمانی خداوند حافظ دینش خواهد بود که مردم بخواهند پس مبانی نقش مردم مشروعیت الهی و عینیت بخشیدن به آن توسط مردم است.
و برای اینکه مردم مقبولیت را از نظام بر ندارند باید کار فرهنگی در مقابل جنگ نرم دشمن انجام دهیم و همیشه این را باید در نظر داشت که باید جبهه سازی نماییم و بخشی از اجرای حکومت را به دوش مردم بسپاریم تا آنها نیز در همه ی انتصابات مشارکت داشته باشند و در تمام هزینه ها و فواید آن سهیم باشند زیرا اگر تمام اجرائیات و انتصابات دست حاکم باشد اگر در حکومت نقص و خللی وارد شود مردم حاکم را مقصر قلمداد می کنند و .و مردم حق دارند که در سرنوشت خودشان مشارکت داشته باشند .و ما باید باکار فرهنگی و عقیدتی مردم را پشتوانه نظام هستند نگاه داریم .تا در بزنگاهها دست حکومت را بگیرند. امروزه این رهبری و نخبگان ومراجع و علمای ما مردم را در صحنه نگه اشتند.
بسمه تعالی
در مورخ 97/2/5نشست پژوهشی با (موضوع نقش مردم در حکومت اسلامی) با حضور استاد حجت الاسلام والمسلمین آقای رستمی در مرکز تخصصی الزهراء سلام الله شهرستان قروه برگزار گردید .
استاد در این جلسه فرمودند:
اولا سوال اصلی این است که مردم در حکومت اسلامی چه نقشی دارند ؟
ثانیا تطبیق این که آیا نقشی که مردم در جمهوری اسلامی دارند با معیارهای اسلامی سازگار است یا نه ؟ثالثا :ما چه تلقی از نقش مردم در حکومت اسلامی داریم .
ما می توانیم چند نوع حکومت را تصور کنیم 1. حکومت دیکتاتوری :مردم هیچ نقشی در آن نداشته باشند ( تو تالیتر )
در این حکومت تکلیفی که مردم در مقابل حکومت دارند ، مطرح و چیزی به نام حق وجود ندارد.و یک حاکم قانون گذار و مجری قانون است. بدون مراجعه به مردم تمام ارکان حکومت را در دست دارد و خواسته های شخصی او هم قانون است در چنین حکومتی مردم نقش ندارند .
ایشان در ادامه فرمودند :
2. حکومت دموکراسی :حکومتی که تمام نقش ها دست مردم است ، دموکراسی که از دو کلمه دمو و کراسوس به معنای حکومت مردم بر مردم می باشند.
دو نوع دموکراسی وجود دارد :
1.دموکراسی مبنایی : مبنا خواسته ی مردم است وظاهرا مبنای این حکومت بستگی به نظر اکثریت دارد. و این قانون می شود حتی اگر درست هم نباشد . مانند اینکه خداوند فرموده شراب حرام است و اکثریت مردم نوشیدن شراب خواسته ی آنان باشد . اینجا رای با مردم است .
1.دموکراسی روشی :عده ای جمع می شوند و یک مسئولی را مشخص وبه او رای می دهند ولی در اصل قانون به این شکل آزادانه رای نمی دهند
حکومت دیگر اسلامی حکومت خدا و تئوکراسی است .یعنی هر آنچه خدا فرموده همان است . و در حکومت خدا مردم هیچ نقشی ندارند .نه بازوی مشورتی نظامند و نه حق نظارت بر نظام دارند .در این حکومت رضایت مردم مهم نیست .
چهارمین نوع حکومت قابل تصور : حکومتی است تحت عنوان جمهوری اسلامی .
این حکومت تلفیقی است و اسلامی بودنش را از حکومت خدا گرفته و جمهوریت خود را از دموکراسی روشی اما مبنا اسلام است .
وقتی اسلام مبنا شد در احکام اسلامی مردم نقشی ندارند وقتی تمام مردم بگویند خواسته ما نوشیدن شراب است ، رای مردم نافذ نیست. زیرا در جایی رای مردم نافذ که منطق پشت آن باشد .
یا در جایی که قرار دادی صورت گیرد که اصول خداباوری را به خطر بیندازد این هم نافذ نیست .
یکی از مهمترین ارکان مهم در بحث این است که : اگر مردم به جمهوری اسلامی رای نمی دادند نظام شکل نمی گرفت ؟
طبیعتا اصل انقلاب رای دادن به جمهوری اسلامی بود وقتی انقلاب شکل گرفت . مردم می خواستند که جمهوری اسلامی شکل بگیرد .
دلیلش این است که رهبر رهبر اسلامی و احکامش اسلامیست .
و قشر متدین و مسلمان هم اسلامی بودند و امام رفراندم گذاشت و شکل نظام را مشخص کرد .
حکومت اسلامی از نظر اجرا جمهوری است و جمهوری بودن به مردم اجازه ورود به حکومت می دهد تا جایی که با اسلام در تعارض نباشد .
در دموکراسی جمهوریت حدی ندارد و با دین تعارض دارد در توتالیتر مردم هیچ حقی ندارند لذا جمهوریت در توتالیتر هیچ معنایی ندارد و مالکیت اصالتا اذان خداست . و تنها کسی که حق دارد به دیگران حکومت کند خود خداست واصالتا دین و نبوت و احکامی خدا فرستاده همان اجرائیات هستند .
دین غیر از سیاست نیست و سیاستی که غیر دینی باشد مورد تایید اسلام نیست و خداوند این حق حکومت را به پیامبر واگذار می کند و پیامبر واسطه بین خدا و مردم است . پیامبر وقتی دنبال تشکیل حکومت بود حکومت را برای اجرای احکام خدا تشکیل می داد و مسجد هم دادگاه و هم قوه مجریه و هم قوه قضائیه برای اجرای احکام الهی برای مردم بود . لذا مردم می توانند دو موضع برای اجرای احکام الهی داشته باشند ،یا احکام الهی را بپذیرند ،ویا رد کنند.
وقتی که یهود هفتاد پیامبر را در بین الطلوعین کشتند یعنی احکام الهی را نپذیرفتند.
مشروعیت:
طبق آیه قرآن که فرموده است: یا أَیُّها الَّذِینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللّهَ وَأَطیعُوا الرَّسُول وَأُولی الأمرِ مِنْکُمْ
مطیع خدا مطیع آیه انما ولیکم الله است. مرتبه بعدی پیامبر و مرتبه بعدی اولی الامر است.
مشروعیت پیامبر را خدا و مشروعیت اولی ا لامر را پیامبر مشخص می کند .حال یا به عینه مثل حضرت امیر یا یا به عینه مشخص نیست مثل عالمان فقیه که از روی عدالت و علم آنها مشخص می شود .و مشروعیت فقها مشروعیت عام است.
حال باید بدانیم منشا مشروعیت چیست
ماکس وبل جامعه شناس سیاسی : مشروعیت را بصورت ذیل می آورد .
1. از طرق قانون
2. سنت مثل قبیله گرایی
3. کاریزما:هر کسی که جذبه دارد رهبر می شود و ایشان گفته اند که رهبری امام خمینی کاریزماتیک بود در حالی که این حرف غلطی است و از دیدگاه غرب می باشد و این ربطی به دین دارد و بی دین هم می تواند مردم را جذب نماید .
مثلا یزید کاریزما بود و مردم او را خواستند ولی اما حسین را نخواستند و این کاریزما بودن مشروعیت نمی آورد . مردم به خاطر دین دور امام جمع شدند.
مشروعیت را باید خدا بدهد و وقتی مشروعیت را خدا به هر کس بدهد مردم نمی توانند دخالتی داشته باشند . تمام مسئولیت مردم این است حاکمی را که خدا مشخص کرده یا می پذیرند یا نمی پذیرند .
مفهوم مقبولیت
علما ی علوم سیاسی مقبولیت را به مشارکت تفسیر می کنند . مشروعیت حاکم در حکومت دینی از خدا و مقبولیت از مردم .
رابطه بین این دو رابطه عموم و خصوص من وجه ی شود مثل امام حسین مشروع بود ولی مقبولیت نداشت .
ولی یزید مقبولیت داشت ولی مشروعیت نداشت.
و زمانی که به در خانه امام علی ریختند بعد از 4 سال و 9 ماه ایشان مشروعیت داشتند و مقبولیت هم پیدا نمودند .
مردم می توانند مقبولیت را بگیرند ولی مشروعیت را نمی توانند از حکومت سلامی بگیرند زیرا اصل در اعتبار یک حکومت مشروعیت است ولی در کارامدی با مقبولیت است .
امام زمان در غیبت است دلیل غیبت ایشان این است که مشروعیت دارد ولی مقبولیت ندارد .
زیرا مشروعیت دست خدا و مقبولیت دست مردم است .
نقش مردم در حکومت اسلامی عینیت بخشی به حکومت است . و هیچ کس غیر خدا نمی تواند مشروعیت را از حاکم بگیرد .
ولی فقه از نظر شخصیت، پیامبر نخواهد شد ولی از نظر شانیت می شود در شان پیامبر باشد .
خداوند در هیچ زمانی حافظ دینش نخواهد بود تا زمانی خداوند حافظ دینش خواهد بود که مردم بخواهند پس مبانی نقش مردم مشروعیت الهی و عینیت بخشیدن به آن توسط مردم است.
و برای اینکه مردم مقبولیت را از نظام بر ندارند باید کار فرهنگی در مقابل جنگ نرم دشمن انجام دهیم و همیشه این را باید در نظر داشت که باید جبهه سازی نماییم و بخشی از اجرای حکومت را به دوش مردم بسپاریم تا آنها نیز در همه ی انتصابات مشارکت داشته باشند و در تمام هزینه ها و فواید آن سهیم باشند زیرا اگر تمام اجرائیات و انتصابات دست حاکم باشد اگر در حکومت نقص و خللی وارد شود مردم حاکم را مقصر قلمداد می کنند و .و مردم حق دارند که در سرنوشت خودشان مشارکت داشته باشند .و ما باید باکار فرهنگی و عقیدتی مردم را پشتوانه نظام هستند نگاه داریم .تا در بزنگاهها دست حکومت را بگیرند. امروزه این رهبری و نخبگان ومراجع و علمای ما مردم را در صحنه نگه اشتند.
مطالب مرتبط
ارسال نظر
