خرید این حجم از هواپیما برای ناوگان فرسوده ایران نشان میدهد که دولت فراتر از بازسازی ناوگان هوایی برنامه دارد اما این امر با چالشها و تهدیداتی از جمله عدم آزمایش چارچوب قانونی شرکت های لیزینگ هواپیما، نبود زیرساخت فرودگاهی یا امکان برهم خوردن توافق هستهای روبرو است.
دهه ها تحریم سبب شده است تا ناوگان هوایی ایران به یکی از فرسودهترین ناوگانهای هوایی جهان تبدیل شود.
این ناوگان، هواپیمای 39 سالهای نظیر بوئینگ 747 اسپی دارد که به درد موزه میخورد و تنها هواپیمای مسافربری از این مدل است که هنوز مورد استفاده قرار میگیرد.
ممنوعیت سفارش جتهای جدید به مدت 3 دهه سبب شده است تا ایرانایر و 15 خط هوایی ایران، با هواپیماهای فرسوده به حیات خود ادامه دهند و در بازار سیاه به دنبال هواپیماهای دست دوم باشند.
در طول این مدت دهها سقوط هواپیما و بیش از 900 کشته. داشته ایم.
ماجرای خرید هواپیمای ایرباس
ایران در ماه ژانویه میزبان نخستین کنفرانس بینالمللی هوانوردی در تهران بود.
عباس آخوندی وزیر راه ایران در افتتاحیه این نشست، از شرکتهای خارجی از تمام کشورها به جز رژیم صهیونیستی برای کمک به بازسازی بخش هوایی ایران دعوت کرد.
پس از چند روز ایرباس سفارش ایران برای خرید 118 هواپیمای جدید تحت یک قرارداد مقدماتی را اعلام کرد که این شرکت اروپایی در آن متعهد شده است تا در زمینه آموزش، تعمیر، ناوبری هوایی و توسعه منظم با ایران همکاری کند.
در این قرارداد، ایرباس متعهد شده است تا 12 ایرباس ای 380 دوطبقه که تنها برای طولانیترین مسیرهای هوایی مورد استفاده قرار میگیرد، به ایران تحویل دهد.
همچنین ایرانایر با خرید 20 هواپیما از شرکت فرانسوی- ایتالیایی «ایتیآر» موافقت کرد.
بوئینگ آمریکا هنوز از هیچ امتیازی برای دریافت سفارش برخوردار نشده است.
رشد 4 برابری صنعت هوایی ایران در یک دهه
از سوی دیگر هفته نامه تخصصی اقتصادی ایکانومیست در گزارشی مینویسد: گذشته از میزان قرارداد ایرباس، سرعت تحویل هواپیماهاست.
اصغر فخریه کاشان، معاون وزیر راه در اینباره گفته است این سفارشها تا سال 2022 تکمیل خواهد شد. اگر این اظهارنظر درست باشد، به این معناست که ایرانایر اندازه ناوگان عملیاتی و کارای خود را در کمتر از یک دهه 4 برابر خواهد کرد. این تعهد فراتر از بازسازی سریع این ناوگان ملی است.
در ادامه این گزارش آمده است: این امر همچنین نقشه راه جاه طلبانه ایران ایر برای رقابت با نسل جدید متصلکنندگان در خلیج فارس نظیر امارات و قطر که در دهههای گذشته برجسته شدهاند را پایه میگذارد.
این ممکن است برای مدیریت خود ایرانایر نیز جدید باشد که میگوید میخواهد زمانبندی کنونی را برای 3 سال حفظ کند درحالیکه بر مدرنسازی سیستم شان تمرکز میکند.
چالشهای پیش روی صنعت هوایی
چارچوب قانونی شرکتهای لیزینگ هنوز در ایران آزمایش نشده است. زیرساختهای فرودگاهی نیز نگرانی دیگری است. رشد سریع مسافر به فرودگاه بینالمللی امام خمینی، قطب بینالمللی تهران که یک دهم ترافیک فرودگاه بینالمللی دبی را ندارد، فشار وارد خواهد کرد. محدودیتهای سخت ویزا نیز نیازمند اصطلاح خواهد بود.
از نظر سیاسی، در صورت نقض شرایط توافق هستهای، تهدید بازگشت تحریمها وجود دارد و یک دولت متخاصم آمریکایی پس از انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سال کنونی میلادی میتواند زیر همه چیز بزند.