* امکانات محدود، خواستههای نامحدود:
والدین با اختصاص میزان معینی از پول ماهانه یا روزانه به فرزند، در حال آموزش مدیریت خواستهها و امکانات در دسترس به او هستند. وقتی نوجوان پول هفتگی خود را پیش از موعد به پایان میرساند یا بخش زیادی ازآن را صرف خرید وسیله ای میکند و ناچار است تا پایان موعد مقرر با میزان پول کمتری سر کند و … به وی میآموزد که برای بهره بردن صحیح از منابع، باید برنامه ریزی، صرفه جویی یا پس انداز کرد.
* تشخیص نیاز به یک وسیله یا دوست داشتنی بودن آن:
گاهی والدین با در اختیار گذاشتن انواع امکانات از غذا و خوراکی گرفته تا وسایل و لباس و … در دسترس فرزندشان، فرصت ایجاد احساس نیاز در وی را از فرزندشان سلب میکنند. در این صورت نوجوان پس از در اختیار داشتن پول، همه آن را به یکباره صرف خرید وسیله ای میکند که تنها دوست دارد آن را داشته باشد و شاید هیچ گاه بهره لازم را از آن نبرد. با این حال به مرور زمان یاد میگیرد بین احساس نیاز به داشتن یک وسیله تا صرفا دوست داشتنی بودن آن تفاوت قائل شود در نتیجه مدیریت پول تو جیبی و نحوه خرج کردن آن را میآموزد.
* آموزش آینده نگری اقتصادی:
والدین با در اختیار گذاشتن پول در سنین نوجوانی به فرزندشان وی را برای ورود به دنیای اقتصادی و مواجه شدن احتمالی با شرایط نامطلوب اقتصادی، آماده میکنند.
* تامین بی قید و شرط یا صبر کردن برای دستیابی به وسیله ای دلخواه:
نوجوان خواستار برآورده شدن سریع آن چیزی است که در لحظه به آن احساس نیاز میکند. در این شرایط با در اختیار داشتن پول تو جیبی، یادگیری این که برای داشتن آن وسیله باید بهایی پرداخت شود و برای تامین بهای آن کالا باید مدت زمانی برای ذخیره کردن پول صرف و صبر کرد.
* کسب اعتماد به نفس:
صرف نظر از این که فرزند شما پول تو جیبی را در چه زمینه هایی خرج میکند، در حال محک زدن میزان توانایی ها، آموختهها و قدرت عملکرد خود است. نوجوان سعی دارد به هویتی موفق و قابل اعتماد دست یابد و یکی از راههای تمرین و نایل آمدن به موفقیت، میزان رضایت درونی وی از عملکردش است. نوجوانی که برای تامین نیازهای شخصی اش هنوز استقلال داشتن را تمرین نکرده است، از ورود به دنیای بزرگسالی ترس دارد و میتوان گفت اعتماد به نفس لازم را کسب نکرده است.
پاسخ به چند سوال رایج درباره پول توجیبی
* آیا پول تو جیبی نوجوان باید در ازای کار یا خدمتی باشد؟
بهتر است پس از توافق بر سر میزان پول دریافتی به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه، چرایی این تصمیم نیز برای فرزند روشن شود. والدین میخواهند فرزندشان نحوه صحیح استفاده از پول را یاد بگیرد، بین خواسته هایش تعادل ایجاد و استقلال را تجربه کند؛ بنابراین هرگونه تهدید یا شرط و شروط برای داشتن پول توجیبی توصیه نمیشود.
استفاده از جملاتی نظیر: اگر اتاقت رو مرتب نکنی، پول تو جیبی نمیگیری یا حالا که نمره هایت پایین شده از پول تو جیبی خبری نیست و … کاملا اشتباه و مضر است و شما را از هدف آموزشی دور میکند. به علاوه نوجوان را برای تامین نیازهایش به راههای نامناسب مانند برداشتن پول بی اجازه از جیب و کیف خود، سوق خواهید داد.
* اگر نوجوان با پولش جنس بی کیفیت خرید، چه کنیم؟
به جای سرزنش کردن وی که: «سرت را کلاه گذاشتند، بهتر از این هم میتوانستی بخری »و …، این که توانسته است به تنهایی خرید کند را ستایش کنید. بعدها میتوانید به صورت عملی شیوه تشخیص کیفیت جنس، متناسب بودن قیمت اجناس و دیگر مسائل را به وی آموزش دهید.
* اگر فرزندمان پیش از موعد پولش را خرج کرد و یا پول بیشتری خواست چه کنیم؟
همه چیز به توافقات بین شما بستگی دارد. پس از گفت و گو با او در صورت منطقی بودن نتایج از نظر شما و فرزندتان میتوانید مبلغی را که اضافه بر معمول میخواهد به وی بدهید و یادآور شوید که مبلغ اضافهتر را به صورت قرضی به وی میدهید و ملزم است در زمانی که با هم توافق کردیدآن را باز گرداند یا از دریافتی ماه بعدی کسر میکنید. این شرایط بهترین موقعیت برای آموزش مدیریت صحیح پول و شیوه خرج کردن آن است.
قرار نیست هر بار فرزندتان را از شرایط بحرانی نجات دهید. برای کسب استقلال و سوق دادن وی به سمت خودکفایی لازم است بتواند از پس حل شرایط برآید.