به گزارش رسالات، یکصدو نود و دومین کارگاه نقد عالمانه منبر، صبح روز پنجشنبه 13 اسفند ماه سال جاری، با حضور حجتالاسلام والمسلمین عباسی، استاد حوزهی علمیه و عضو مرکز مشاوره مؤسسه امام خمینی (ره) در نمازخانه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی در این جلسه ضمن تمجید از برنامهی نقد عالمانهی منبر اظهار داشت: بیان خوبیهای منبر قبل از پرداختن به معایب میتواند احتمال پذیرش نقد از سوی منبری را بالا ببرد.
وی در رابطه با اهمیت شروع و پایان منبر گفت: بعد از اینکه مطالب منبرتان را جمعآوری کردید در مورد شروع و پایان منبر خود خوب فکر کنید؛ شاهکارتان را برای پایان منبر بگذارید، چراکه گاهی اثری که پایان منبر دارد از کل منبر بیشتر است.
وی افزود: شروع منبر یکی از مهمترین نقاط منبر است و مثل اولین صفحهی کتاب یا اولین سکانس فیلم میماند و میتواند مخاطب را جذب یا دفع کند. مانند استارت اولیهی یک دونده که در موفقیت او بسیار مهم است.
این استاد حوزهی علمیه در ادامه بیان داشت: یک جملهی اثرگذار از قرآن یا بزرگان که شاید لازم نباشد اسمشان هم بیاید، یک شعر، یک حکایت کوتاه، یک تمثیل زیبا و یا یک ابهام – توصیف موضوع بدون بیان اصل موضوع – میتواند چند قسم از شروعهای خوب در منبر باشد که البته محدود به این موارد نیست.
وی عنوان کرد: سعی کنید در صورت امکان همیشه یک موضوع خاص را برای روضهی خود انتخاب نمایید و در صورتی که قرار بر این است که دو یا چند موضوع را در روضه بیان کنید، سعی کنید گریز مناسبی را در نظر داشته باشید که سوز مخاطب گرفته نشود.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی با تأکید بر این نکته که استفاده از آمارها و اطلاعات در مورد موضوع مورد نظر مخاطب را جذب و ترغیب به گوش دادن میکند اظهار داشت: استفاده از آمار بسیار خوب است اما ارتباط این آمارها با مطلب اصلی باید وثیق باشد.
وی بر اهمیت رعایت سیرهی ائمهی اطهار علیهمالسلام در خطبهخوانی و حداقل بیان بسمالله الرحمن الرحیم، حمد الهی و صلوات بر محمد و آل محمد تأکید کرد و اظهار داشت: ولو وقت کم داریم خطبه لازم است. این موارد را در عرض چند ثانیه میتوان گفت. مثلاً بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله رب العالمین، و صل الله علی محمد و آله الطاهرین.
عضو مرکز مشاوره مؤسسه امام خمینی (ره) خاطرنشان کرد: تنوع در خطبهخوانی نیز مهم است. باید سعی شود با توجه به موضوع، مکان و زمان خطبهی مناسبی قرائت شود. مثلاً در ایام فاطمیه میتوان از خطبهی زیبای فدک حضرت زهرا سلام الله علیها بهره برد.
وی با اشاره به اینکه سرعت بیان کلمات در سخنرانی عموماً بیشتر از سرعت صحبت کردن عادی است و سخنرانانی که سرعت بیان کلماتشان پایین است در ارزیابیها نمرهی پایینتری از مخاطب میگیرند بیان داشت: البته باید در این مورد به یک تعادل برسیم، طوری که مخاطب فرصت تفکر روی مباحث مطرح شده را داشته باشد.
وی همچنین در مورد لهجه داشتن در منبر گفت: اصل بر این است که لهجه نداشته باشیم اما گاهی تهلهجه اشکالی ندارد. باید بدانیم که لهجه از هر کسی مورد پسند نیست چرا که یکی از اثرات آن بیان نامتعارف برخی از کلمات و ایجاد درگیری ذهنی برای مخاطب است.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی افزود: راهکار ندادن در منبر بهتر از ارائه راهکارهایی است که غیرعملی باشد یا عواقب منفی به دنبال آورد و یا ذهنیت منفی ایجاد کند.
وی توجه به تکه کلامها و رفع آنها در مرور زمان را به حاضرین توصیه کرد و در مورد یکپارچگی در بیان موضوع گفت: پیوستگی، یکپارچگی و انسجام و نظم یعنی اینکه بشود هر مطلبی را از مطلب قبلی نتیجه گرفت و مطالب قبلی مقدمه مطالب بعدی باشند.
کارشناس این هفتهی برنامهی نقد عالمانهی منبر بیان داشت: مناسب است که اگر میخواهیم نام شخصی – غیر از عالمان دین که مورد وثوق مردم هستند - را بیش از یک بار در منبر بیاوریم تمام جوانب را بسنجیم، چراکه سلیقههای مردم متفاوت است و ما نباید با نام بردن چندباره از یک شخص برای مخاطب ذهنیت ایجاد نماییم.
وی در این جلسه همچنین نکاتی در مورد اعتماد بنفس و عدم وجود اضطراب، ایجاد تنوع در لحن بیان، راهکار دادن در منبر پس از بیان مسئله، استفاده از حرکات بدن، دقت در بیان دعاهای آخر، اهمیت تمثیل در تفهیم موضوع، توجه به مسائل اجتماعی و مطالعه در مورد آنها، شناخت اقضائات سنی مخاطبین و نیازهای آنها، حفظ ادب و احترام و تواضع فبل و بعد از منبر و... بیان داشت.
برای دانلود فایل صوتی این جلسه روی لینک زیر کلیک نمایید.