دوره تربیت مدرس نقد وهابیت، صبح جمعه 20 فروردین ماه با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیزاده موسوی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی پیگیری شد.
به گزارش پایگاه فرهنگی تبلیغی رسالات، دکتر علیزاده موسوی در این جلسه علت اصلی رشد وهابیت را تکیه بر شبهات عنوان کرد و بیان داشت: اینها همانطور که امیرالمومنین علی علیهالسلام فرمودند، حق و باطل را با هم ممزوج کردهاند و افراد را به اشتباه انداختهاند. گوشهای از حق را میگیرند و گوشهای از باطل را و اینها را با هم مخلوط میکنند.
وی افزود: هدف پرسش و شبهه متفاوت است؛ هدف از ایجاد شبهه تخریب است. شبهات را به سؤال تبدیل کنید. «توسل چیست» به جای «توسل شرک است».
فعال عرصهی جریانهای معاصر عنوان کرد: شبهه مثل سنگی است که فردی در چاه میاندازد؛ القاء آن بسیار راحت و پاسخ به آن بسیار سخت است.
علیزاده موسوی با بیان اینکه برخی از مبلغین و سخنرانان شیعی، ناخواسته و ندانسته عامل ترویج برخی از عرفانهای نوظهور در کشور بودهاند تأکید کرد: شرایط را باید کاملاً بسنجید. فقط و فقط در محافل تخصصی میتوان شبهه را کاملاً باز کرد و به آن پاسخ گفت. در محافل عمومی جواب شبهه را بدون مطرح کردن آن و به صورت غیر مستقیم بدهید.
وی ضرورت پاسخ به شبهات و دفاع از آئین حق را تسلط کامل بر مسائل اعتقادی شیعه دانست و اظهار تأسف کرد: متأسفانه گاهی لازم است القائات و شبهاتی را که خود ما بوجود آوردهایم از ذهن مردم و مبلغین پاک کنیم و سپس آنچه را که باید جایگزین نماییم.
این کارشناس حوزه کلام و عقاید مذاهب اسلامی اظهار داشت: تبارشناسی یکی از شاخههای اساسی در حوزهی شناخت وهابیت است و در این حوزه باید تاریخ تحلیلی را مد نظر قرار داد و نه تاریخ روایی.
وی افزایش قدرت تحلیل، قدرت نشانه شناسی و توانایی آینده پژوهی را از فوائد نگاه تحلیلی به تاریخ بیان کرد و افزود: در تاریخ تحلیلی نگاه ما میبایست هرمنوتیکی باشد یعنی اینکه باید بررسی کنید چرا جریان وهابیت در نجد بوجود آمد و نه در حجاز. باید ویژگیهای سوریه را بشناسید و بتوانید تحلیل کنید که چگونه ابن تیمیه از آنجا برخاسته است. آن گاه می توانید تحلیل کنید که بروز ویژگیهای خاص در هر منطقه خبر از ورود چه تفکری به آن جا را میدهد.
حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی همچنین بر ضرورت شناخت مباحث مقدماتی در عقائد گروههای مختلف اسلامی از جمله تأویل، هستی شناسی و معناشناسی تأکید کرد و گفت: باید فندانسیون عقائد وهابیت را بشناسید. چرا آنها زیارت را قبول ندارند و چرا خداوند را تجسیم میکنند؟ چون حس گرا هستند و خدای قابل فهم و حسی را میشناسند.
وی توحید و شرک، ایمان و کفر، سنت و بدعت و حیات برزخی را 4 محور اساسی در مبانی اعتقادی معرفی و بر ضرورت انتخاب روش تطبیقی در بحثهای مبانی اعتقادی تأکید کرد.
علیزاده موسوی فن مناظره و تسلط بر شبهات را دو محور اساسی در شاخهی شبههشناسی دینی دانست و در مورد اهمیت تسلط بر فنون مناظره عنوان کرد: ممکن است کسی در حوزهی عقائد قوی نباشد اما مناظرهگر خوبی باشد و ممکن است کسی در عقائد حرف اول را بزند اما بحث و هدایت بحث به نقطهی دلخواه خود را بلد نباشد.
وی همچنین در مورد شبهات اظهار داشت: بحث ما در شبههشناسی صرفاً نقلی است؛ یعنی مثلاً در اثبات توسل فقط باید دلایل مشروعیت توسل را بیان کنید. مثلاً اینکه پیامبر کجا توسل کردند. اینکه توسل شرک نیست به حوزهی عقائد برمیگردد و اینکه توسل مشروع است جایش در شبههشناسی است.
وی افزود: در حوزهی کلام یکی از منابع اصلی ما قرآن است و در حوزهی شبههشناسی عمده نظر ما باید بر احادیث باشد.
فعال عرصهی جریانهای معاصر برای تأکید بر اهمیت شناخت جریانهای گوناگون دینی و به عنوان مثال سؤالِ «آیا سلفیه یک جریان بسیط است یا دارای انشعابات گوناگون؟» را مطرح کرد و بیان داشت: رسیدن به درک درستی از این مسئله بسیار مهم است؛ اگر به این نتیجه برسید که سلفیه انشعابات گوناگون دارد که با هم تعارض دارند و جبههی مقابل شما شکسته شده است، میتوانید تمرکز خود را بر ظرفیتهای موجود در تعارضات این انشعابات بگذارید.
وی در بخشی از سخنان خود گفت: محتوایی که جماعت تبلیغ ارائه میدهد خوب نیست، اما مدلش مدل خوبی است؛ اینها نه از تلویزیون استفاده میکنند و نه از ماهواره و تمرکز خود را فقط روی تبلیغ چهره به چهره گذاشتهاند و در حال حاضر در 102 کشور دنیا جماعت تبلیغ ایجاد کردهاند.
علیزاده موسوی بر برگزاری سمینارهایی با موضوعات پراکندگی اهل سنت در جهان و پراکندگی اهل سنت در ایران تأکید و دقت در این موضوعات را فرصتی مغتنم برشمرد و گفت: شما زمانی موفق خواهید بود که شناخت کاملی نسبت به جمعیت و وضعیت گروههای دینی داشته باشید. ما چون اینها را نمیشناسیم امروز به شدت گرفتاریم.
جریانشناسی جریانهای تکفیری، شخصیت شناسی در سلفیه و وهابیت، ضرورت شناخت شخصیت های معاصر گروههای مختلف، تفکیک میان تکفیر سیاسی و تکفیر اعتقادی، ضرورت تسلط به زبان عربی و کار علمی، شناخت جریانهای مختلف وهابیت و مبانی فکری و اعتقادی هر کدام، برخی از دیگر مسائلی بود که حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیزاده موسوی در این جلسه مطرح کرد.