یکی از بحث های جدی ما، الگوی سبک زندگی مطلوب است؛ چرا که انسان در زندگی خود با لایه رفتارها، نمادها و بروزات خارجی کار دارد و هر انسان بر اساس مأموریت و هدفی که در زندگی خود تعریف کرده است، تصمیم میگیرد و حرکت می کند.
اکنون باید در مورد خود اوقات فراغت پرسشهایی جدی مطرح کنیم تا بتوانیم بهتر برای زندگی خود برنامه ریزی نماییم؛ پرسشهایی از قبیل اینکه چه مهارتهایی را باید به کسب کنیم؟ آیا باید تبلیغ برویم؟ مطالعه در اوقات فراغت و به ویژه تابستان چه جایگاهی دارد؟ به کلاس زبان بریم یا کامپیوتر؟ چقدر وقت خود را به خانواده اختصاص دهیم؟ و دهها سئوال دیگر که ذهن بسیاری از طلبهها را به خود مشغول کرده است.
پرکردن اوقات فراغت، جزئی از طرح الگوی مطلوب طلبه و همچنین سبک زندگی مطلوب اوست که جمعی از طلاب جوان در پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام آن را پی میگیرند. مسائلی چون الگوی علمی طلبه ها، ازدواج، تربیت فرزند، مسائل اخلاقی و اجتماعی و مانند اینها که باید در این الگو دیده شود. بهخصوص دربارهی سبک زندگی طلبهها که رویکردی عملی به مسائل است و اوقات فراغت ذیل همین طرح سبک زندگی و برنامههای سالانه طلبه است.
مسئله مهم این است که اوقات فراغت را باید جزئی از زندگی طلبه بدانیم، نه چیز جدایی از آن. از سویی، در تبیین الگو و برنامه مناسب برای اوقات فراغت او، باید شرایط هر طلبه را در نظر بگیریم و اینگونه نیست که برای طلاب مختلف بتوانیم برنامه ثابتی معرفی کنیم؛ مثلاً شرایط طلبه های پایه های سه تا شش و هفت تا ده با هم فرق دارد یا شرایط طلبههای دوره مقدماتی و یا سطح؛ همچنین طلبههای مجرد یا متأهل. در پایه های یک تا شش معمولاً توصیه می کنند طلبهها بیشتر با قرآن مأنوس شوند و در پایه های بالاتر مطالعات تخصصی و جنبی خود را دنبال کنند.
گاهی طلبهها میخواهند همه کارهای عقبمانده خویش را در تابستان جبران کنند؛ شاید به این سبب که نقشه سالانه منظمی برای زندگی خود ندارند؛ بنابراین باید در این باره فکری اساسی کرد. تفاوت های محیطی و معیشتی طلاب را باید در نظر گرفت؛ حتی نوع روابط زندگی طلاب، در چگونگی تحصیل آن ها اثرگذار است. خانواده خوب و همسر همراه، به حرکت درست در مسیر زندگی کمک بسیاری می کند.
باید بدانیم که تغییر یک فرهنگ، به تعبیر استاد رحیم پور ازغدی، مثل تعمیر کشتی در اقیانوس است. این امر درباره تغییر زندگی نیز صادق است، بنابراین اولین پیشنهاد برای تغییر وضعیت فعلی، این است که یک نقطه تمرکز در زندگی بیابیم و از آنجا برای تغییر وضعیت خود حرکت کنیم. این تغییر، تدریجی است و استمرار می خواهد. متأسفانه ابزارهایی اجتماعی که ممکن است طلبه ها را بدون توجه به این نکات اساسی، به سمت نقاط منفی یا تمرکزهای کاذب سوق دهد.
ما باید در نظر داشته باشیم که طلبه یک آدم است و زندگی نیز پدیدهای پیچیده. تغییر رویکرد، تغییر ابزارها، تغییر نرم افزاری و سخت افزاری و همچنین داشتن تصویری از زندگی مستلزم تأملات جدی است؛ بنابراین گاهی اوقات لازم است برای استفاده بهینه از اوقات فراغت، در برنامه سالانه خود تغییری ایجاد کنیم.
منبع: نشریه حاشیه