به گزارش چی 24 به نقل از رسالت:
سؤال 1: حکم خوردن و آشامیدن به صورت سهوی و غیرعمد در روزه ماه رمضان چیست؟
همه مراجع: اگر روزهدار سهواً چيزي بخورد يا بياشامد، روزهاش باطل نميشود.
سؤال 2: حکم روزه کسی که در ماه رمضان بدون اينكه از وقت اذان تحقيق كند، سحری بخورد و بعداً معلوم شود که خوردن سحری بعد از اذان بوده، چیست؟
همه مراجع : روزه باطل است وباید قضا نماید.
سؤال 3: حکم تزریق آمپول برای روزهدار چیست؟
آیات عظام امام، سبحانی، زنجانی: احتياط واجب آن است كه روزهدار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار ميرود خودداري كند، ولي تزريق آمپولي كه عضو را بيحس ميكند، يا به جاي دوا استعمال ميشود، اشكالی ندارد.
آیات عظام فاضل و بهجت: بايد روزهدار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار ميرود خودداري كند، ولي تزريق آمپولي كه عضو را بيحس ميكند يا به جاي دوا استعمال ميشود، اشكالی ندارد.
رهبری: احتياط واجب آن است که روزهدار از آمپولهاى مقوّى يا مغذّى و هر آمپولى که در رگ تزريق مىشود و نيز انواع سرمها خوددارى کند، لکن آمپولهاى دارويى که در عضله تزريق مىشود و نيز آمپولهايى که براى بیحس کردن به کار مىرود، مانعى ندارد.
آیتالله مکارم: اگر آمپول در رگ تزریق شود، روزه را باطل میکند، در غیر این صورت، روزه صحیح است.
آیات عظام سیستانی، نوری و صافی: تزریق آمپول اشکال ندارد.
سؤال 4: حکم فرو بردن اخلاط سر و سينه برای روزهدار چیست؟
الف: اگر به فضای دهان نرسیده باشد، برای روزه اشکالی ایجاد نمیکند. (همه مراجع)
ب: اگر داخل فضاي دهان شود:
آیات عظام سيستاني، زنجاني و مظاهری: فرو بردن آن اشکالی ندارد و روزه را باطل نمی کند.
آیت الله اراکی: نباید آن را فرو ببرد.
بقیه مراجع: بنابر احتياط واجب نباید آن را فرو ببرد.
سؤال 5: حکم مسواک زدن با خمیردندان برای روزهدار چیست؟
همه مراجع: اگر آب یا مواد خمیردندان وارد حلق نشود، اشکال ندارد، در غیر این صورت روزه باطل است.
سؤال 6: اگر روزه براي انسان ضرر داشته باشد، وظيفه شخص چيست؟
الف: ضرر مهم:
اگر انسان يقين يا اطمینان داشته باشد كه روزه برايش ضرر قابل توجهی دارد که عادتاً قابل تحمل نیست، يا چنین ضرری را احتمال بدهد و از آن احتمال، خوف و ترس برای او پيدا شود، چنانچه احتمال او در نظر عقلا بجا باشد، نبايد روزه بگيرد و اگر روزه بگيرد، صحيح نيست (مشهور).
اگر انسان يقين يا اطمینان داشته باشد كه روزه برايش ضرر قابل توجهی دارد که عادتاً قابل تحمل نیست يا چنین ضرری را احتمال بدهد و از آن احتمال، خوف و ترس برای او پيدا شود، چنان چه احتمال او در نظر عقلا بجا باشد، واجب نيست روزه بگيرد؛ بلكه اگر آن ضرر موجب هلاكت و مرگ يا جنایت بر نفس، مثل نقص عضو شود، روزه حرام است و در عدم وجوب روزه فرقی نیست که روزه موجب حدوث بیماری و ضرر قابل توجه گردد یا موجب شدیدتر شدن آن یا طولانی شدن دوره درمان آن گردد.(آيت الله سيستاني)
ب: ضرر مختصر:
ضررهای خفیف و مختصر، مجوز افطار روزه نیست و در این صورت روزه بر فرد واجب است؛ بنابراین اگر روزه موجب میشود که مختصری تغییر در مزاج فرد ایجاد شود، یا اندکی دمای بدنش افزایش یابد، یا احساس ضعف و سستی در بدنش نماید، یا باعث کاهش نور چشم به مقدار متعارف گردد، بهگونهای که یکی دو ساعت بعد از افطار عارضه مذکور به کلی برطرف گردد، یا سایر ضررهای خفیف مشابه که عقلا از آن پرهیز نمیکنند و عرف مردم عادتاً آن را تحمل مینمایند، موارد مذکور عذر شرعی محسوب نشده و روزه بر چنین افرادی واجب است.(مشهور)
سؤال 7: حکم کشیدن و ترمیم دندان برای روزه دارچیست؟
الف: اگر چیزی وارد حلق نشود، روزه صحیح است.
ب: اگر مطمئن باشد که چیزی به حلق فرو نمیرود، مراجعه به دندانپزشک اشکالی ندارد و روزه او صحیح است.(همه مراجع)
ج: اگر یقین داشته باشد که خون و مواد وارد حلق میشود، نباید این کار را انجام دهد و اگر انجام دهد:
آیات عظام امام، فاضل و مظاهری: در صورتی که چیزی وارد حلق شود، روزه باطل ميشود.
آیات عظام سیستانی و خامنهای: بنا بر احتیاط واجب روزهاش باطل ميشود، هر چند چیزی وارد حلق نشود.
بقیه مراجع: روزه باطل مي شودهرچندچیزی وارد حلق نشود.
سؤال 8: آيا روزه ماه رمضان بر دخترانی که تازه به سن بلوغ رسیدهاند يا كساني كه كارهاي سخت دارند، واجب است؟
چنانچه روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان برای آنان ضرر قابل توجه دارد و موجب مریض شدن آنان میشود، یا خوف مرض دارند، احکام مریض در مورد آنان جاری میشود؛ اما اگر روزه گرفتن برای آنان ضرر ندارد، لکن به علت مثلاً طولانی بودن روز و شدت گرما، اتمام روزه بر آنان حَرَجی است و مشقّت فوقالعاده دارد که عادتاً قابل تحمل نیست، باید روزه بگیرند و هنگامی که به خاطر ضعف شدید یا احساس تشنگی زیاد، ادامه روزه ماه مبارک رمضان بر آنان حَرَجی شد، میتوانند آب بیاشامند یا غذا بخورند؛ ولي روزه آنها باطل ميشود و بايد در بقیه روز نيز از انجام کاری که روزه را باطل میکند، خودداري نمایند.(تمام مراجع عظام تقليد)
اما درباره مقدار خوردن و آشاميدن:
آيات عظام وحيد و صافي: بايد در خوردن و آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
مقام معظم رهبري و آيات عظام خويي، تبريزي و سيستاني: بنا بر احتیاط لازم، در خوردن و آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
آيتاللهزنجاني: ميتوانند به قدري كه سير نشوند، آب بياشامند.
حضرت امام و آيات عظام گلپايگاني، فاضل، نوري و بهجت: بايد در آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
سؤال 9: اگر دخترانی که تازه به سن بلوغ رسیدهاند يا كساني كه كارهاي سخت دارند، میتوانند با استفاده از راههای متعارف برای تقویت، مثل سحریِ مقوی خوردن یا کاهش فعالیت بدنی در طی روز یا استراحت بیشتر بدون داشتن ضرر و حرج، روزه ماه مبارک رمضان را بگیرند؟ آيا این کار لازم است؟
آيات عظام سيستاني، وحيد و صافي: واجب است اين كار را انجام دهند.
سؤال 10: آیا مسافر میتواند در سفر روزه بگیرد؟
مسافری كه بايد نمازهای چهار ركعتی را در سفر دو ركعت بخواند، روزهاش صحیح نیست و مسافری كه نمازش را تمام میخواند، مثل كسی كه شغلش مسافرت يا سفر او سفر معصيت است، روزهاش صحیح است.(مشهور)
منبع: جزوه سؤالات پرکاربرد احکام روزه، حجتالاسلام مهدی ضیاءالحق، مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی خراسان رضوی
سؤال 1: حکم خوردن و آشامیدن به صورت سهوی و غیرعمد در روزه ماه رمضان چیست؟
همه مراجع: اگر روزهدار سهواً چيزي بخورد يا بياشامد، روزهاش باطل نميشود.
سؤال 2: حکم روزه کسی که در ماه رمضان بدون اينكه از وقت اذان تحقيق كند، سحری بخورد و بعداً معلوم شود که خوردن سحری بعد از اذان بوده، چیست؟
همه مراجع : روزه باطل است وباید قضا نماید.
سؤال 3: حکم تزریق آمپول برای روزهدار چیست؟
آیات عظام امام، سبحانی، زنجانی: احتياط واجب آن است كه روزهدار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار ميرود خودداري كند، ولي تزريق آمپولي كه عضو را بيحس ميكند، يا به جاي دوا استعمال ميشود، اشكالی ندارد.
آیات عظام فاضل و بهجت: بايد روزهدار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار ميرود خودداري كند، ولي تزريق آمپولي كه عضو را بيحس ميكند يا به جاي دوا استعمال ميشود، اشكالی ندارد.
رهبری: احتياط واجب آن است که روزهدار از آمپولهاى مقوّى يا مغذّى و هر آمپولى که در رگ تزريق مىشود و نيز انواع سرمها خوددارى کند، لکن آمپولهاى دارويى که در عضله تزريق مىشود و نيز آمپولهايى که براى بیحس کردن به کار مىرود، مانعى ندارد.
آیتالله مکارم: اگر آمپول در رگ تزریق شود، روزه را باطل میکند، در غیر این صورت، روزه صحیح است.
آیات عظام سیستانی، نوری و صافی: تزریق آمپول اشکال ندارد.
سؤال 4: حکم فرو بردن اخلاط سر و سينه برای روزهدار چیست؟
الف: اگر به فضای دهان نرسیده باشد، برای روزه اشکالی ایجاد نمیکند. (همه مراجع)
ب: اگر داخل فضاي دهان شود:
آیات عظام سيستاني، زنجاني و مظاهری: فرو بردن آن اشکالی ندارد و روزه را باطل نمی کند.
آیت الله اراکی: نباید آن را فرو ببرد.
بقیه مراجع: بنابر احتياط واجب نباید آن را فرو ببرد.
سؤال 5: حکم مسواک زدن با خمیردندان برای روزهدار چیست؟
همه مراجع: اگر آب یا مواد خمیردندان وارد حلق نشود، اشکال ندارد، در غیر این صورت روزه باطل است.
سؤال 6: اگر روزه براي انسان ضرر داشته باشد، وظيفه شخص چيست؟
الف: ضرر مهم:
اگر انسان يقين يا اطمینان داشته باشد كه روزه برايش ضرر قابل توجهی دارد که عادتاً قابل تحمل نیست، يا چنین ضرری را احتمال بدهد و از آن احتمال، خوف و ترس برای او پيدا شود، چنانچه احتمال او در نظر عقلا بجا باشد، نبايد روزه بگيرد و اگر روزه بگيرد، صحيح نيست (مشهور).
اگر انسان يقين يا اطمینان داشته باشد كه روزه برايش ضرر قابل توجهی دارد که عادتاً قابل تحمل نیست يا چنین ضرری را احتمال بدهد و از آن احتمال، خوف و ترس برای او پيدا شود، چنان چه احتمال او در نظر عقلا بجا باشد، واجب نيست روزه بگيرد؛ بلكه اگر آن ضرر موجب هلاكت و مرگ يا جنایت بر نفس، مثل نقص عضو شود، روزه حرام است و در عدم وجوب روزه فرقی نیست که روزه موجب حدوث بیماری و ضرر قابل توجه گردد یا موجب شدیدتر شدن آن یا طولانی شدن دوره درمان آن گردد.(آيت الله سيستاني)
ب: ضرر مختصر:
ضررهای خفیف و مختصر، مجوز افطار روزه نیست و در این صورت روزه بر فرد واجب است؛ بنابراین اگر روزه موجب میشود که مختصری تغییر در مزاج فرد ایجاد شود، یا اندکی دمای بدنش افزایش یابد، یا احساس ضعف و سستی در بدنش نماید، یا باعث کاهش نور چشم به مقدار متعارف گردد، بهگونهای که یکی دو ساعت بعد از افطار عارضه مذکور به کلی برطرف گردد، یا سایر ضررهای خفیف مشابه که عقلا از آن پرهیز نمیکنند و عرف مردم عادتاً آن را تحمل مینمایند، موارد مذکور عذر شرعی محسوب نشده و روزه بر چنین افرادی واجب است.(مشهور)
سؤال 7: حکم کشیدن و ترمیم دندان برای روزه دارچیست؟
الف: اگر چیزی وارد حلق نشود، روزه صحیح است.
ب: اگر مطمئن باشد که چیزی به حلق فرو نمیرود، مراجعه به دندانپزشک اشکالی ندارد و روزه او صحیح است.(همه مراجع)
ج: اگر یقین داشته باشد که خون و مواد وارد حلق میشود، نباید این کار را انجام دهد و اگر انجام دهد:
آیات عظام امام، فاضل و مظاهری: در صورتی که چیزی وارد حلق شود، روزه باطل ميشود.
آیات عظام سیستانی و خامنهای: بنا بر احتیاط واجب روزهاش باطل ميشود، هر چند چیزی وارد حلق نشود.
بقیه مراجع: روزه باطل مي شودهرچندچیزی وارد حلق نشود.
سؤال 8: آيا روزه ماه رمضان بر دخترانی که تازه به سن بلوغ رسیدهاند يا كساني كه كارهاي سخت دارند، واجب است؟
چنانچه روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان برای آنان ضرر قابل توجه دارد و موجب مریض شدن آنان میشود، یا خوف مرض دارند، احکام مریض در مورد آنان جاری میشود؛ اما اگر روزه گرفتن برای آنان ضرر ندارد، لکن به علت مثلاً طولانی بودن روز و شدت گرما، اتمام روزه بر آنان حَرَجی است و مشقّت فوقالعاده دارد که عادتاً قابل تحمل نیست، باید روزه بگیرند و هنگامی که به خاطر ضعف شدید یا احساس تشنگی زیاد، ادامه روزه ماه مبارک رمضان بر آنان حَرَجی شد، میتوانند آب بیاشامند یا غذا بخورند؛ ولي روزه آنها باطل ميشود و بايد در بقیه روز نيز از انجام کاری که روزه را باطل میکند، خودداري نمایند.(تمام مراجع عظام تقليد)
اما درباره مقدار خوردن و آشاميدن:
آيات عظام وحيد و صافي: بايد در خوردن و آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
مقام معظم رهبري و آيات عظام خويي، تبريزي و سيستاني: بنا بر احتیاط لازم، در خوردن و آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
آيتاللهزنجاني: ميتوانند به قدري كه سير نشوند، آب بياشامند.
حضرت امام و آيات عظام گلپايگاني، فاضل، نوري و بهجت: بايد در آشامیدن تنها به مقدار ضرورت اکتفا نمایند.
سؤال 9: اگر دخترانی که تازه به سن بلوغ رسیدهاند يا كساني كه كارهاي سخت دارند، میتوانند با استفاده از راههای متعارف برای تقویت، مثل سحریِ مقوی خوردن یا کاهش فعالیت بدنی در طی روز یا استراحت بیشتر بدون داشتن ضرر و حرج، روزه ماه مبارک رمضان را بگیرند؟ آيا این کار لازم است؟
آيات عظام سيستاني، وحيد و صافي: واجب است اين كار را انجام دهند.
سؤال 10: آیا مسافر میتواند در سفر روزه بگیرد؟
مسافری كه بايد نمازهای چهار ركعتی را در سفر دو ركعت بخواند، روزهاش صحیح نیست و مسافری كه نمازش را تمام میخواند، مثل كسی كه شغلش مسافرت يا سفر او سفر معصيت است، روزهاش صحیح است.(مشهور)
منبع: جزوه سؤالات پرکاربرد احکام روزه، حجتالاسلام مهدی ضیاءالحق، مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی خراسان رضوی
