استاد انصاریان در مراسم وداع با محرم (آخرین شب محرم الحرام 1438ق) در جمعی از عاشقان حسینی، حسینیه هدایت با اشاره به علائم مردمی که مردود پروردگارند، اظهار کرد: آیات قرآن از سوره مبارکه حمد تا جزء آخر و سوره آخر، درباره مردمی که مردود پروردگارند علائم و نشانههایی را ذکر میکند و درباره آنهایی هم که محبوب پروردگارند، اوصافی را بیان میکند.
این مفسر برجسته قرآن کریم ادامه داد: روز به روز که زمان جلو میرود، غافلان از این دو حقیقت به تعدادشان افزوده میشود. فاصله با قرآن، سرعت گرفته و مرد و زن بیخبر از این دو موضوع بسیار مهم، کتاب الهی هستند.
وی با بیان اینکه من اگر ندانم نشانههای مردودین از پیشگاه خداوند چیست و ندانم علائم محبوبین کدام است، چه بسا که مردود خدا بشوم، اظهار کرد: چه بسا که زمینه برای محبوب شدن فراهم باشد و شرایطش را ندانم. در هر صورت جهل به این دو حقیقت منبع بسیار خطرناکی است.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: مغز گفتار دوزخیان در قیامت در سوره مبارکه تبارک بیان شده است، کارگردانان دوزخ فرشتگانند که قرآن، دو خصوصیت برایشان بیان میکند؛ ملائکه، فرشتگانی غلاظ شداد هستند و ساختمانشان را خداوند اینگونه آفریده که در اوج خشونت و عصبانیت و در اوج سختگیری هستند.
وی ادامه داد: این ملائکه اجازه هم دارند که با دوزخیان حرف بزنند و یکی از حرفهایشان این است که در قرآن مطرح است که به دوزخیان میگویند: شما در دنیا که بودید هیچ هشداردهندهای برایتان نیامد که این وضع فعلی را به شما هشدار بدهد که شما حالا گیر دوزخ افتادید، کسی نبود تذکر بدهد و بیدارتان کند که با هشدار او به گونهای زندگی کنید که حالا گرفتار آتش نشوید.
وی افزود: دوزخیان جواب میدهند: بلی. هشداردهنده او طبق آیات قرآن و طبق جواب خود جهنمیها، عقلشان است. جهنمیان قطعاً میفهمیدهاند که اعمالشان بد است. خود عقل از حجتهای خداست؛ یعنی چراغ الهی است. وجود مبارک موسی ابن جعفر(ع) در جلد اول اصول کافی درباره عقل روایتی دارند که شاید نزدیک ده صفحه است. این نابترین روایت درباره عقل است که هیچ فرهنگی در دنیا یک خط این روایت را ندارد حتی هزاران کتب اهل سنت را هم ورق بزنید نمونه این روایت در روایاتشان نیست.
این مفسر برجسته قرآن کریم ادامه داد: در این روایت برای خود ما هم خیلی مهم است که به هشام بن حکم میفرماید: «یا هشام ان لله علی الناس حجة» یعنی خداوند دو حجت و دو تا چراغ بر عهدهاش بوده که برای بندگانش قرار بدهد؛ یک چراغ آشکاری که در راه مردم قابل دیدن است و یک چراغ درونی و پنهان است اما آن چراغی که دیده میشود ائمه و انبیا(ع) هستند و این چراغی که با چشم سر دیده نمیشود ولی حجت خداست پیش بندگان، عقل است.
استاد انصاریان تأکید کرد: اگر من به پیغمبری یا امامی یا عالم ربانی برنخوردم که به من هشدار دهد که این شکل زندگی تو آخرش دوزخ است ولی عقل که پیشم است، او که به من میفهماند این تجاوز، این ظلم و این بردن مال مردم، این به ناحق زدن، گناه و غلط است؛ بنابراین در ذهنتان نباشد که خیلیها در این عالم هیچ کس نبوده به آنها هشدار بدهد؛ چراکه خداوند در درون خودشان، هشداردهنده خدا قرار داده و عقل جزو حجتهای الهی است.
وی با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) اظهار کرد: امام صادق(ع) روایتی دارند که درهمین جلد اول کافی نقل شده است، این کتاب کافی هم واقعاً معجزه فرهنگ اهل بیت(ع) است . در این روایت آمده است: «انما یجاز الناس بقدر عقولهم»، یعنی قیامت پاداش و کیفر به اندازه کارکرد عقل مردم است، این هم یک پشتوانه برای حرفم است که اگر کسی به پیغمبری، امامی یا عالمی ربانی برنخورد اما تک تک مردم عالم، حجت دارند.
استاد انصاریان با بیان اینکه اصلاً هیچ کسی در عالم بیحجت نیست، عنوان کرد: خیلی جالب است که قرآن میگوید برای تک تک مردم، حجت قرار دادم که قیامت بهانه نیاورند و خودشان را معذور نشان بدهند. همه دارای حجت هستند و حضرت علی(ع) در دعای کمیل میفرماید: «فلک الحجة علی فی جمیع ذلک» یعنی برای پلک زدنهایم هم در قیامت بر من حجت دارد، برای نفس کشیدنهایم هم بر من حجت دارد، برای حرکات چشم و دست و گوش و زبانمم هم بر من حجت دارد اما من برای یک دانه خلافم دلیل قانعکننده ندارم. بنابراین قیامت خیلی روزگار روشن و پاکی است و اصلاً بیحجت نیست.
وی با اشاره به آیه «و ان الساعة لاتیة اکاد اخفیها»، اظهار کرد: خداوند متعال به حضرت موسی(ع) میفرماید: موسی قیامت را حتماً برپا میکنم، این برای آن وقتی است که هنوز خدا به وی اعلام نبوت نکرده و جوان است و زن و بچهاش را دور گذاشته و خودش در کوه طور است، این اولین صداست. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: «وَ أَقِمِ اَلصَّلاٰةَ لِذِكْرِي» ﴿طه ، 14﴾ یعنی میخواهی همیشه با من باشی، نماز درست و حسابی بخوان. خداوند متعال به حضرت موسی(ع) میفرماید: موسی در این مردم کسی از اعتقاد به روز قیامت تو را باز ندارد و گولت نزنند؛ چراکه اگر از ایمان به قیامت سستت کنند، گمراه خواهی شد.
وی با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) اظهار کرد: امام صادق(ع) میفرمایند: تا از دنیا نرفتید، یقین کنید که اهل بهشت هستید، یعنی به گونهای زندگی کنید که مطمئن شوید اگر مُردید، کاری به شما ندارند. اگر کسی کارهایی انجام ندهد که این کارها دادگاه دارد، با ورود به قیامت دیگر معطلی ندارد چون دادگاه ندارد که وی را محاکمه کنند و وی را به جهنم بفرستند.
این مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به آیه «قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا» اظهار کرد: خداوند میفرماید: بگو شما مؤمن نشدید، چرا در محضر من دروغ میگویید، خداوند میفرماید: به اینها بگو دروغ نگویید، هیچ کس از دل شما خبر نداشته باشد خودم که شما را ساختم که خبر دارم دلتان خانه شرک، کفر و خانه نفاق است و در هیچ جای قلبتان ایمان وارد نشده است. اگر واقعاً بیاید و مطیع خدا و پیغمبر شوید و ایمان قلبی بیاورید، حرکاتتان هم طبق خواسته خدا و پیغمبر انجام بدهید، من از هیچ زحمت شما کم نمیکنم و برایتان نگه میدارم و به صورت بهشت به خودتان تحویل میدهم.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: «انما المؤمنون» آنهایی هستند که مقبول و محبوب خداوند هستند، خداوند متعال میفرماید «إِنَّمَا اَلْمُؤْمِنُونَ اَلَّذِينَ آمَنُوا بِاللّٰهِ وَ رَسُولِهِ» یعنی مؤمنین، من و پیغمبرم را باور کردند و دیگر هم تا وقت مرگشان هیچ شکی به من و پیغمبرم ندارند، و ثروتشان اسیر بخل نیست و با پولشان در راه خدا هزینه میکنند و جانشان را در راه خدا هزینه میکنند.
وی در پایان با بیان اینکه این افراد اهل صدق هستند، عنوان کرد: صدق یکی از آن هشت موردی است که در روایت پیغمبر(ص) بیان شده است و اگر زنده بمانم و خدا توفیق بدهد برای یک فرصت دیگر، بیشتر در مورد این خصوصیات توضیح خواهم داد.