روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»

به گزارش چی 24 به نقل از آکا ایران - ایرانگردی ، ایرانشناسی:

آکاایران: مقاله مرتبط:

• تمام مقالات روزشمار آکا ایران را مطالعه کنید

سازمان پیمان مرکزی یا سنتو در دوران جنگ سرد و با هدف مبارزه با شوروی و نفوذ مارکسیسم تشکیل شد. «جورج کنان» سفیر آمریکا در سال ۱۹۴۷ در مقاله‌ای به دولت آمریکا پیشنهاد کرد برای مقابله با خطر توسعه‌طلبی شوروی، سیاست سد نفوذ را به دور شوروی به مرحله اجرا گذارد تا با گذشت زمان، نظام شوروی فروپاشد. پیمان‌های ناتو، سیتو و سنتو بر اساس این راهکار بوجود آمدند. پس از فروپاشی بلوک شرق این سازمان فلسفه وجودی خود را از دست داد.

در ۴ فوریه سال ۱۹۵۵ میلادی، عراق و ترکیه این پیمان را بستند و اعلام کردند که کشورهای عضو «جامعه عرب» و «دیگر کشورهای علاقه‌مند به صلح و امنیت خاورمیانه» که آن دو دولت آنها را به رسمیت شناخته باشند، می‌توانند به این پیمان بپیوندند.

روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»

روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد» -آکاروزشمار,روزشمار ۲۹ آبان,روزشمار ۱۹ نوامبر,پیمان,پیمان سنتو,الحاق ایران به پیمان سنتو

آکاایران: روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»

کنفرانس کشورهای عضو پیمان بغداد با شرکت نخست‌‏وزیران ایران، ترکیه، عراق، پاکستان و انگلستان و با حضور وزیر امورخارجه آمریکا در بغداد به ریاست «نوری سعید»، نخست‌‏وزیر عراق برگزار شد.

روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»

چند روز قبل از این که «حسین علا» نخست وزیر ایران برای شرکت در نخستین اجلاس پیمان بغداد عازم عراق شود، مورد سوء قصد یکی از اعضای سازمان فدائیان اسلام با نام «مظفر ذوالقدر» قرار گرفته و از ناحیه سر مجروح شده بود. اما به رغم این سوء قصد، علا مسافرت خود را انجام داد و در کنفرانس بغداد شرکت کرد. این سوء قصد، نارضایتی افکار عمومی ایران را از شرکت در این دسته‌بندی نظامی به نفع غرب، نشان می‌داد.

سرانجام در سال ۱۹۵۵، ایران و بریتانیا و پاکستان به این پیمان پیوستند.

انگلستان و آمریکا پیمان بغداد را در «حلقه مالی» دفاع از خاورمیانه در برابر شوروی می‌دانستند. در مقابل و شوروی آن را ابزاری در دست تجاوزگرانی می‌دانست که «علاقه‌ای به صلح و امنیت بین‌المللی ندارند». در مه و ژوئن ۱۹۵۷ نمایندگان آمریکا به عضویت کمیته‌های اقتصادی و نظامی پیمان درآمدند، اما آمریکا خود به پیمان نپیوست. عراق پس از انقلاب جولای سال ۱۹۵۸، در مارس ۱۹۵۹ از پیمان خارج شد و این پیمان در آگوست سال ۱۹۵۹ «سازمان پیمان مرکزی» (سنتو) نامیده شد و مرکز آن را از بغداد به آنکارا بردند.

در آن سال‌ها آمریکا از نفوذ شوروی در خاورمیانه نگران بود و نگرانی از جمال عبدالناصر، انگلستان را به فکر پیشگیری از نفوذ و گسترش نهضت مصر انداخته بود.

پیمان بغداد متعاقب کودتای «عبدالکریم قاسم» در عراق در ۲۳ تیر ۱۳۳۷، ضربه اساسی دید. قاسم که یک نظامی چپگرا بود به این پیمان روی خوش نشان نداد، در نتیجه مرکزیت پیمان به آنکارا انتقال یافت و بعدها با خروج بغداد از آن به پیمان سنتو شهرت یافت.

تفاوت پیمان بغداد با پیمان سعدآباد که در ۱۳۱۶ شمسی میان ایران، ترکیه و افغانستان به امضا رسید در این بود که در آن پیمان این سه کشور متعهد شده بودند به خاک یکدیگر تعرض نکنند ولی در پیمان بغداد، همکاری‌های متقابل نظامی پیش‌بینی شده بود.

پاکستان در سال ۱۳۵۰ چون سنتو از این کشور در برابر حملات هند، دفاع نکرد از آن جدا شد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سال ۱۹۷۹ و سه سال بعد از خروج پاکستان، ایران نیز از این پیمان خارج شد و سنتو منحل شد.

در همین روز:

• درگذشت «حسن پیرنیا» معروف به «مشیرالدوله» نخست‌وزیر قاجار (۱۳۱۴ شمسی)
• درگذشت «فرانتس شوبرت» آهنگساز مشهور اتریشی (۱۸۲۸ میلادی)
• افغانستان عضو سازمان ملل شد. (۱۹۴۶ میلادی)
• روز ملی «موناکو»

روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»

توصیه های سفر -

روزشمار: ۲۹ آبان؛ الحاق ایران به پیمان «سنتو» یا «پیمان بغداد»