استاد انصاریان در سخنرانی خود در حسینیه سید الشهدا(ع) تهران با بیان اینکه طبع انسان، به جانب ارزشها، جهت گیری دارد، اظهار کرد: این طبع، انسان را وادار میکند ارزشهایی را که می شناسد در دو جهت مادی و معنوی به سوی آنها حرکت کند و به دست بیاورد و تحصیل کند.
وی ادامه داد: البته در طول تاریخ، بسیاری از مردم در شناخت ارزشها، اشتباه داشتند و به قول پیغمبر اکرم(ص) امور پستی بوده که انحراف فکری بشر، آنها را ارزش به حساب آورده است. همچنین امور ارزشداری بوده که انحراف فکری بشر، برای آنها ارزشی قائل نبوده ولی وقتی اندیشه، پاک و سالم باشد و انحراف نداشته باشد و ارزشها را با این فکر سالم، به شیوه درست بشناسد، محرکی در وجود انسان است تا ارزشها را تحصیل کند.
این مفسر قرآن کریم یادآور شد: با توجه به دو آیه جلسه گذشته از سوره آل عمران و سوره مبارکه رعد که با کمک همدیگر، از عمق دو آیه، ارزش دین را به دست آوردیم، وقتی که انسان، معرفت به دین و ارزش دین پیدا کند، میفهمد که این دین، چه قیمت و ارزشی دارد.
استاد انصاریان با بیان اینکه ارزش دین برای امیرالمؤمنین(ع) به قیمت پرداخت جانش است، عنوان کرد: وی به قیمت جانش هم حاضر نیست دین را از دست بدهد. تمام انبیایی که شهید شدند، به خاطر دین شهید شدند. خداوند در سوره بقره فرموده است: «يَقْتُلُونَ اَلنَّبِيِّينَ بِغَيْرِ اَلْحَقِّ» ﴿البقرة، 61﴾ ظالمانه انبیاء را کشتند. چرا کشتند؟ و چرا آنها با علم به اینکه کشته میشوند حاضر به کشته شدن شدند؟ به خاطر این بوده که دشمن از انبیاء درخواست رها کردن دین را داشته است که این دینی که دارید تبلیغ میکنید را رها کنید و حرفش را نزنید.
وی افزود: دشمنان به انبیا میگفتند: مردم را به دین دعوت نکنید و کاری برای این دین انجام ندهید. بسیاری از انبیاء(ع) ارتش و یاوران قوی نداشتند، چون ارزش دین را میشناختند، حاضر نبودند دین را زمین بگذارند، تبلیغ نکنند و ساکت باشند. دشمن به آنها هجوم آورد و خون مطهرشان را ریخت. بسیاری از انبیاء به صورت فردی کشته شدند.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم یادآور شد: در همان سوره آل عمران آمده است «وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِير» ﴿آل عمران ، 146﴾ چه بسیار پیغمبرانی که انسانهای الهی مسلک همراه آنها به میدان جهاد رفتند و میدانستند، جهاد یا پیروزی یا شهادت یا زخمی شدن و یا لطمات سنگین بدنی دارد اما سست نشدند؛ یعنی دورنمای جهاد را که میدیدند که جنگ، قطع دست، قطع پا و تیر خوردن به چشم و قلب و کشته شدن است اما سست نشدند.
وی افزود: چنین افرادی در برابر لطمههایی که از اسلحهها دیدند، ناتوانی نشان نداده و خودشان را در برابر دشمن زمین گیر نکردند. با این عشق و علاقه و شوق، وارد جهاد شدند، و هدف آنها برای شناخت ارزش دین بود؛ چون میدانستند در میان همه ارزشهای الهی، دین و دینداری، بالاترین ارزش است و مافوق ندارد.
این مفسر قرآن کریم تأکید کرد: امام هشتم(ع) به ترتیب از پدران گذشتهشان، از موسی بن جعفر(ع) تا پیغمبر(ص) نقل میکنند که پیغمبر فرمودند: «فان المؤمن افضلوا من ملک مقرب» یقیناً مؤمن از فرشتگان مقرب برتر است. ملائکه، عقل محض هستند ولی انسان، ترکیبی از عقل و شهوت است. شهوت در لغت عرب به معنی خواستههاست. بالاخره انسان پر از خواستههاست که ازدواج میخواهد، بچه میخواهد، مغازه میخواهد، کسب و کار و خوردن و آشامیدن و لذت میخواهد اما چرا مؤمن افضل از ملک مقرب است؟ برای اینکه مؤمن به خاطر شناخت ارزش دین، محکوم خواستههای غلط نخواهد شد و تمام خواستههایش در کنترل دین است.
استاد انصاریان با اشاره به روایتی از پیامبر اسلام(ص) اظهار کرد: پیامبر گرامی اسلام(ص) میفرمایند: «فان المؤمن لد الحق اسیر» مؤمن پایبند حق است. همه چیزش کنترل شده است و هیچ اجازه نمیدهد که آنچه که در باطن یا در ظاهرش دارد، از کنترل حق خارج شود. بسیاری از خواستهها، اگر از کنترل خارج شود، عامل خیلی از لذتهای سنگین است.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم تأکید کرد: مؤمن هم این را میداند، وقتی در کنترل حق است ولی اگر این خواسته را از دست حق دربیاورند و به آن میدان بدهند و آزادش کنند ممکن است منشأ لذات سنگین شود ولی چون مؤمن، ارزش دین و کنترل دینی را میداند، آن لذت برایش لذت نیست و درک میکند که آن لذت، ظاهرش لذت است یا خیالی است یا بدنی ولی باطنش عذاب الهی است.
استاد انصاریان خاطرنشان کرد: انسان مؤمن، تمام خواستههای نامعقول، نامطلوب و نامشروع را در وجود خودش خفه میکند که صدایشان درنیاید و نگوید من خارج از حلال، خارج از نکاح، خارج از دیدن آثار خدا را در این عالم طبیعت و خارج از صدای حق را هم میخواهم. وی این خواستههای نامعقول را که از کنترل حق بیرون است در وجودش سرکوب میکند.
این مفسر قرآن کریم یادآور شد: خداوند در سوره آل عمران میفرماید: اگر بیدین برای جبران بیدینیش که حالا دارند میبرندش جهنم، همه کره زمین را از طلای بیست و چهار عیار پر کند، پذیرفته نمیشود و باید به جهنم برود. اصلاً کسی در آنجا، یک مثقال طلا هم ندارد ولی خدا میگوید حالا فرض کن همه کره زمین را پر از طلا به عوض نجاتش از عذاب برای بیدینیش بدهد اما قبول نمیشود.
استاد انصاریان ادامه داد: خداوند متعال در سوره رعد فرموده است: «لَوْ أَنَّ لَهُمْ مٰا فِي اَلْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ» ﴿الرعد، 18﴾ اگر آنچه در زمین است و یک برابر دیگر یا دو برابرش بخواهد بدهد که وی را به جهنم نبرند، فایدهای ندارد. جهت مادی ارزش دین، بهشت است، جهت معنویش هم رضایت الله، رحمت الله و مغفرت الله است. پروردگار میگوید: عرض بهشت، عرض همه آسمانها و زمین است. پهنایش و طولش را که نفرموده و بعد هم ابدی است. بنابراین جنسی که پهنایش، پهنای تمام آسمانها و زمین و ابدی هم هست چه قدر میارزد؟ هیچ کس نمیتواند حساب کند بلکه کار خود خداوند است.
وی درباره قیمت مغفرت خداوند نیز گفت: کسیکه خواستههای نامشروع را خفه کند که تا آخر عمر، صدایشان درنیاید، بهشت نصیب وی خواهد شد چون اگر صدایشان دربیاید و از کنترل حق خارجش کنند و انسان قبول کند که به تدریج، دینش را از دست بدهد، خداوند تمام امور معنوی را هم از انسان میگیرد و آدم را محروم میکند.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم تأکید کرد: کسیکه در تمام عمرش، هیچ معصیتی را نخواهد، خود پروردگار، او را در کفن رحمت، کفنش میکند و او را در زمینی که پیش خدا ارزش معنوی دارد دفن میکند. شما در قرآن مجید، کلمه قلب را زیاد میبینید. آبادی دل به آبادی دین است.
استاد انصاریان عنوان کرد: اگر تمام علمای شیعهمان، از حالا زنده بمانند تا قیامت، حرفهای امیرالمؤمنین(ع) را توضیح دهند، نمیتوانند تمام کنند. امیرالمؤمنین در فرازی از خطبه شقشقیه میفرمایند: «ینحدر عنی سیل» علم از همه وجود من مثل سیل جریان دارد. حضرت میفرمایند: اگر کسی گیر جهنم بیافتد «لا یفک اسیرها» آزادی ندارد و آنکس که دارد از آتش زخم میخورد، زخمش، دارو و علاج ندارد. این ارزش دین است که میبینید آدم را از چه خطراتی و چه ظلمهایی حفظ میکند و بیدینی، چه بلاهایی به سر آدم میآورد.
این مفسر قرآن کریم در پایان یادآور شد: ما اگر ارزش دین را از طریق قرآن و روایات بفهمیم، گرچه برای حفظ دینمان، جانمان در خطر قرار بگیرد، خیلی مشتاقانه جان را در طبق اخلاص میگذاریم و میثم وار، جانمان را قربانی دین میکنیم. اما بیچاره آنهایی که جانشان قربانی هوا و هوسشان میشود.